ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੋਇਮ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਗਣਤੰਤਰ ‘ਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ‘ਚ ਕੋਈ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕੇਗੀ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਆਖਰਕਾਰ ਇਕ ਗਣਤੰਤਰ ਦੇਸ਼ ਬਣੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ‘ਚ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਹਾਲੇ ਉਸਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਗਣਰਾਜ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਛਿੜੀ ਬਹਿਸ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ‘ਚ ਆਈ ਹੈ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਮਰਾਟ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਰਾਜ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ‘ਚ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਸਮੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਆਪਣੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਤੀਤ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਤੋਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਵਿਚ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਇੱਕ ਗਣਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਇਹ ਅਸਲ ‘ਚ ਇਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣ ਸਕੇਗਾ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗਾ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ‘ਚ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰ ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਏਜੰਡੇ ‘ਤੇ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਨਾ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਵੱਡੀ, ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਹਿਸ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਇਹ ਜਲਦੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਚਾਰਲਸ ਤਿੰਨ ਦੇ ਗੱਦੀ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਗਣਤੰਤਰ ਦੀ ਬਹਿਸ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਚਾਰਲਸ ਨਾ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸਗੋਂ ਕੈਨੇਡਾ, ਜਮੈਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਸਮੇਤ 13 ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਂਥਨੀ ਅਲਬਾਨੀਜ਼ ਨੇ ਮਈ ‘ਚ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਨ ਲਈ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਬਹਿਸ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 26 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਛੁੱਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਰਾਸ਼ਟਰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੈਲਿੰਗਟਨ ‘ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਸਨਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਸਭਾ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰੇਗਾ। ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਇਕ ਅਸਾਧਾਰਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸੀ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਸਦੇ ਦਿਹਾਂਤ ਦੇ ਸੋਗ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 70 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੀ ਸ਼ਾਸਕ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿਹਾਂਤ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ‘ਚ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਸਭਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਛੁੱਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨਾ ਉਚਿਤ ਹੋਵੇਗਾ।
